Καθεστώς χορήγησης κρατικών ενισχύσεων de minimis για επιτραπέζια σταφύλια Καβάλας, Σερρών, Κιλκίς και Χαλκιδικής έτους 2021, φασόλια γίγαντες Καστοριάς και Φλώρινας έτους 2019, θερμοκήπια στους Δήμους Αχαρνών, Κρωπίας, Διονύσου, Μαραθώνος και Ωρωπού της Ανατολικής Αττικής έτους 2022, αμυγδαλιές τοπικής κοινότητας Κεραμιδίου, Κερασέας και Καναλιών, Δήμου Ρήγα Φεραίου Μαγνησίας έτους 2022 και οινοποιήσιμα σταφύλια Δήμου Τυρνάβου έτους 2022, καθώς και οι λεπτομέρειες στα πλαίσια εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) αρ.1408/2013 της Επιτροπής (ΕΕ L 352, 24.12.2013), καθορίζονται με Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Αναλυτικότερα, πρόκειται για την με αριθμό 710/123176/ 25-04-2023 ΚΥΑ, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β’ 2762/26-04-2023, στην οποία αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
Άρθρο 1
Με την παρούσα απόφαση θεσπίζεται καθεστώς για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 1408/2013 όπως τροποποιήθηκε με τον Καν. (ΕΕ) 316/2019.
Άρθρο 2
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι κρατικής ενίσχυσης στο πλαίσιο της παρούσας είναι γεωργοί που δραστηριοποιούνται:
1. Στην καλλιέργεια φασολιών πλακέ γίγαντες και φασολιών γίγαντες ελέφαντες στις ΠΕ Φλώρινας και ΠΕ Καστοριάς, για το έτος 2019.
2. Στην καλλιέργεια επιτραπέζιων σταφυλιών ΠΕ Καβάλας, Σερρών, Κιλκίς και Χαλκιδικής, για το έτος 2021.
3. Στην καλλιέργεια κηπευτικών και ανθοκομικών υπό κάλυψη, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο από 22/06/2022 πόρισμα της Ομάδας εργασίας που συστάθηκε με την υπ’ αρ. 35/51511/25-2-2022 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και στο από 25-06-2022 ενημερωτικό σημείωμα του Υποκαταστήματος Αθηνών του ΕΛ.Γ.Α και διαθέτουν θερμοκηπιακές κατασκευές στους Δήμους Αχαρνών, Κρωπίας, Διονύσου, Μαραθώνος και Ωρωπού της Π.Ε. Ανατολικής Αττικής, για το έτος 2022.
4. Στην καλλιέργεια αμυγδάλων στις Δημοτικές Κοινότητες Καναλίων, Κερασιάς, Κεραμιδίου Δήμου Ρήγα Φεραίου της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας, για το έτος 2022.
5. Στην καλλιέργεια οινοποιήσιμων σταφυλιών Δήμου Τυρνάβου της Π.Ε Λάρισας για το έτος 2022.
Άρθρο 3
Πεδίο εφαρμογής
1. Στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης, οι ενισχύσεις χορηγούνται με βάση τον Καν. (ΕΕ)1408/2013, όπως τροποποιήθηκε με τον Καν. (ΕΕ) αριθ. 316/2019.
2. Δεν δύνανται να χορηγηθούν ενισχύσεις:
α. Το ύψος των οποίων καθορίζεται με βάση την τιμή ή την ποσότητα των προϊόντων που αγοράζονται ή διατίθενται στην αγορά.
β. Για δραστηριότητες που σχετίζονται με τις εξαγωγές προς τρίτες χώρες ή προς τα κράτη μέλη, συγκεκριμένα ενισχύσεις που συνδέονται άμεσα με τις εξαγόμενες ποσότητες με τη δημιουργία και λειτουργία δικτύου διανομής ή με άλλες τρέχουσες δαπάνες συνδεόμενες με εξαγωγικές δραστηριότητες.
γ. Που χορηγούνται υπό τον όρο της χρησιμοποίησης εγχώριων προϊόντων αντί των εισαγόμενων.
3. Οι δικαιούχοι των επιλέξιμων επιχειρήσεων με μικτή δραστηριότητα (δηλ. επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε επιλέξιμους και μη επιλέξιμους προς ενίσχυση τομείς) υποχρεούνται σε διακριτή λογιστική παρακολούθηση (άρθρο 1, παρ. 2 και 3 του Καν. (ΕΕ) 1408/2013).
4. Η ενίσχυση χορηγείται μόνον εφόσον εξακριβωθεί ότι η εν λόγω ενίσχυση δεν αυξάνει το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που έχουν χορηγηθεί στην οικεία επιχείρηση σε επίπεδο που υπερβαίνει τα σχετικά ανώτατα όρια, το εθνικό και το τομεακό ανώτατο όριο που αναφέρονται στο άρθρο 3 παρ. 2, 3 και 3α, και ότι τηρούνται όλοι οι όροι του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013.
Άρθρο 4
Όροι και ύψος ενίσχυσης
1. Δικαιούχοι της κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) για την παρούσα απόφαση ορίζονται:
α) οι γεωργοί που διαθέτουν αγροτεμάχια με καλλιέργεια φασολιών πλακέ-γίγαντες και φασολιών γίγαντες ελέφαντες στις ΠΕ Φλώρινας και ΠΕ Καστοριάς, οι οποίοι έχουν υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2019 και διατηρούν τουλάχιστον ένα (1) στρέμμα καλλιέργειας ανά ποικιλία,
β) οι γεωργοί που διαθέτουν αγροτεμάχια με καλλιέργεια επιτραπέζιων σταφυλιών στις ΠΕ Καβάλας, Σερρών, Κιλκίς και Χαλκιδικής, οι οποίοι έχουν υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2021, διαθέτουν αμπέλια σε ωρίμανση (άνω των 3 ετών) ανά ποικιλία και διατηρούν τουλάχιστον ένα (1) στρέμμα καλλιέργειας αμπελιού σε ωρίμανση ανά ποικιλία επιτραπέζιου σταφυλιού,
γ) οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στη καλλιέργεια κηπευτικών και ανθοκομικών υπό κάλυψη, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο από 22/06/2022 πόρισμα της Ομάδας εργασίας που συστάθηκε με την υπ’ αρ. 35/51511/25-2-2022 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και στο από 25-06-2022 ενημερωτικό σημείωμα του Υποκαταστήματος Αθηνών του ΕΛ.Γ.Α και διαθέτουν θερμοκηπιακές κατασκευές στους Δήμους Αχαρνών, Κρωπίας, Διονύσου, Μαραθώνος και Ωρωπού της Π.Ε. Ανατολικής Αττικής, οι οποίοι έχουν υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2022,
δ) οι γεωργοί που διαθέτουν αγροτεμάχια με καλλιέργεια αμυγδάλων στη Δημοτική Κοινότητας Κεραμιδίου, Κερασιάς και Καναλίων Δήμου Ρήγα Φεραίου της Π.Ε. Μαγνησίας, οι οποίοι έχουν υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2022, διαθέτουν τουλάχιστον ένα (1) παραγωγικό δέντρο ανά ποικιλία και διατηρούν τουλάχιστον ένα (1) στρέμμα καλλιέργειας ανά ποικιλία,
ε) οι γεωργοί που διαθέτουν αγροτεμάχια με καλλιέργεια οινοποιήσιμων σταφυλιών στο Δήμο Τυρνάβου της ΠΕ Λάρισας, οι οποίοι έχουν υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2022, διαθέτουν αμπέλια σε ωρίμανση (άνω των 3 ετών) και διατηρούν τουλάχιστον ένα (1) στρέμμα καλλιέργειας αμπελιού σε ωρίμανση.
2. Το ύψος του κατ’ αποκοπή ποσού ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) καθορίζεται:
α) για τους δικαιούχους της περ. α της παρ. 1, για όσους δικαιούχους έχουν αγροτεμάχια στην ΠΕ Φλώρινας σε 70€/στρ. και για όσους δικαιούχους έχουν αγροτεμάχια στην ΠΕ Καστοριάς σε 105€/στρ. Όσοι από τους δικαιούχους της περ. α της παρ. 1 είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Ε.Ε.) του Υπ.Α.Α.Τ με την ιδιότητα του “επαγγελματία αγρότη” για το έτος 2019 από 01.01.2019 έως και την 23.02.2022, λαμβάνουν το 100% του ύψους της ενίσχυσης. Οι υπόλοιποι δικαιούχοι της περ. α της παρ. 1, λαμβάνουν το 50% του ύψους της ενίσχυσης κατά περίπτωση,
β) για τους δικαιούχους της περ. β της παρ. 1, σε 150 ευρώ/στρέμμα. Όσοι από τους δικαιούχους της περ. β της παρ. 1 είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Ε.Ε.) του Υπ.Α.Α.Τ με την ιδιότητα του “επαγγελματία αγρότη” για το έτος 2021 από 01.01.2021 έως και την 23.02.2022, λαμβάνουν το 100% του ύψους της ενίσχυσης. Οι υπόλοιποι δικαιούχοι της περ. β της παρ. 1, λαμβάνουν το 50% του ύψους της ενίσχυσης,
γ) για τους δικαιούχους της περ. γ της παρ. 1, το ύψος της αποζημίωσης καθορίζεται σύμφωνα με το Παράρτημα Ι,
δ) για τους δικαιούχους της περ. δ της παρ. 1, σε 90€/ στρ. και
ε) για τους δικαιούχους της περ. ε της παρ. 1 σε 120€/ στρ.
Όσοι από τους δικαιούχους των περ. γ, δ και ε της παρ. 1 είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Ε.Ε.) του Υπ.Α.Α.Τ με την ιδιότητα του “επαγγελματία αγρότη” για το έτος 2022 από 01.01.2022 έως την 13.03.2023, λαμβάνουν το 100% του ύψους της ενίσχυσης. Οι υπόλοιποι δικαιούχοι των περ. γ, δ και ε, της παρ. 1, λαμβάνουν το 50% του ύψους της ενίσχυσης κατά περίπτωση.
3. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να μην έχουν λάβει οι ίδιοι ή επιχείρηση δυνάμενη να λογισθεί ενιαία με αυτούς, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1408/2013, κατά το τρέχον έτος και τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη ενισχύσεις ήσσονος σημασίας το ύψος των οποίων, συμπεριλαμβανόμενης της χορηγούμενης με την παρούσα, υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ.
4. Το σωρευτικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών, δεν δύναται να υπερβαίνει το εθνικό ανώτατο όριο που καθορίζεται στο Παράρτημα I του Καν (ΕΕ) 316/2019 (134.272.042).
5. Απαγορεύεται η σώρευση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας με άλλες κρατικές ενισχύσεις για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, αν η σώρευση αυτή οδηγεί σε υπέρβαση της υψηλότερης σχετικής έντασης ενίσχυσης ή του ποσού ενίσχυσης που έχει καθοριστεί με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα κάθε περίπτωσης σε κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφαση που έχει εκδώσει η Επιτροπή. Οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας οι οποίες δεν χορηγούνται για συγκεκριμένες επιλέξιμες δαπάνες ή δεν συνδέονται με συγκεκριμένες επιλέξιμες δαπάνες μπορούν να σωρεύονται με άλλες κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφασης που έχει εκδώσει η Επιτροπή.
6. Κάθε δικαιούχος που θα ενημερωθεί σχετικώς από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. οφείλει να προσκομίσει εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών, το αργότερο, υπεύθυνη δήλωση σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙ της παρούσας.
Άρθρο 5
Χρηματοδότηση
1. Η δημόσια δαπάνη που προκύπτει από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης βαρύνει τον Ειδικό Λογαριασμό Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΕΠ), ο οποίος θα χρηματοδοτηθεί με μεταφορά του αντίστοιχου ποσού για το έτος 2023 από τον προϋπολογισμό του Υπ.Α.Α. Τ.
2. Για το έτος 2023 το ύψος της χρηματοδότησης ανέρχεται μέχρι του ποσού των 8.492.328 ευρώ, υπό τον όρο μη υπέρβασης του ορίου του άρθρου 4 της παρούσας απόφασης.
3. Οργανισμός πληρωμής των ενισχύσεων ορίζεται ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.
4. Τυχόν αδιάθετα υπόλοιπα από την πίστωση της παρ. 1 επιστρέφονται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. στον κρατικό Π/Υ (ΑΛΕ Εσόδων 15090789001«Λοιπές Επιστροφές Ποσών»).
Άρθρο 6
Διαδικασία Πληρωμής-Έλεγχος
1. Αρμόδιος φορέας για την χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) της παρούσας είναι ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., ο οποίος ενημερώνει με κάθε πρόσφορο μέσο τους ενδιαφερομένους για το ποσό της κρατικής ενίσχυσης που θα λάβουν εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 της Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε με τον Καν. (ΕΕ) αριθ. 316/2019 καθώς και ότι η ενίσχυση θεωρείται ήσσονος σημασίας με παραπομπή στον κανονισμό.
2. Κάθε Υπηρεσία και εποπτευόμενος φορέας του Υπ.Α.Α.Τ. υποχρεούται να θέτει στη διάθεση του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. τις βάσεις δεδομένων που τηρεί με όλες τις πληροφορίες και τα αναγκαία στοιχεία, προκειμένου να πραγματοποιούνται οι απαραίτητοι διασταυρωτικοί μηχανογραφικοί έλεγχοι καθώς και να καθορίζονται οι εν δυνάμει δικαιούχοι.
3. Η Διεύθυνση Πληροφορικής του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.:
α) πραγματοποιεί διασταυρωτικούς μηχανογραφικούς ελέγχους με βάση τα δηλωθέντα στοιχεία στην Αίτηση Ενιαίας Ενίσχυσης,
β) ενημερώνει τους εν δυνάμει δικαιούχους για το ποσό της κρατικής ενίσχυσης που τους χορηγήθηκε, ηλεκτρονικά με κάθε πρόσφορο μέσο,
γ) πραγματοποιεί διασταυρωτικούς ελέγχους σχετικά με άλλες ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που έλαβαν οι ίδιοι ή επιχείρηση δυνάμενη να λογισθεί ενιαία με αυτούς σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013, όπως τροποποιήθηκε με τον Καν. (ΕΕ) αριθ. 316/2019, κατά το τρέχον έτος και τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη, ώστε να εξακριβωθεί ότι με την είσπραξη της νέας ενίσχυσης, το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας δεν θα υπερβεί το ανώτατο ατομικό όριο των 20.000 ευρώ σε κυλιόμενη περίοδο τριών ετών σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 2 του ανωτέρω Κανονισμού,
δ) πραγματοποιεί διασταυρωτικούς ελέγχους σχετικά με άλλες ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που έχουν χορηγηθεί στην οικεία επιχείρηση βάσει άλλων Κανονισμών για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 5 και 6 παρ. 1 του Καν. (EE) αριθ. 1408/2013.
ε) η διενέργεια των ανωτέρω διασταυρωτικών ελέγχων πραγματοποιείται και με βάση τα στοιχεία που δηλώνουν οι δικαιούχοι σε υπεύθυνη δήλωση που υποβάλλουν σχετικά με τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που έχουν λάβει σε επίπεδο ενιαίας επιχείρησης βάσει του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 ή άλλων κανονισμών για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας κατά τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη και κατά το τρέχον οικονομικό έτος [άρθρο 6 παρ. 1 του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013, ως συνημμένο Παράρτημα ΥΔ De Minimis],
στ) Σε περίπτωση που κατά τους ανωτέρω ελέγχους διαπιστωθεί μη τήρηση των όρων του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 (όπως υπέρβαση του ανώτατου ορίου ενίσχυσης ή υποβολή ψευδών στοιχείων), τότε είναι άμεσα απαιτητό το σύνολο της χορηγηθείσας ενίσχυσης, εντόκως από την ημερομηνία τέθηκε στη διάθεση του δικαιούχου, με το επιτόκιο ανάκτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αυτό καθορίζεται σύμφωνα με την ανακοίνωσή της σχετικά με την αναθεώρηση της μεθόδου καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης, εφαρμοζόμενου κατά τα λοιπά του ΚΕΔΕ.
4. Η Διεύθυνση Άμεσων Ενισχύσεων και Αγοράς-Τμήμα Αγοράς του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. προβαίνει στην αναγνώριση και εκκαθάριση της δαπάνης και διαβιβάζει σχετικό φάκελο πληρωμής στην Διεύθυνση Πληρωμών.
5. Η Διεύθυνση Πληρωμών του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. προβαίνει: στην έκδοση εντολής πληρωμής και στην αποστολή μαγνητικού αρχείου στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα για την πίστωση των ατομικών τραπεζικών λογαριασμών των δικαιούχων.
6. Ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε υποχρεούται να θέτει στη διάθεση των υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που είναι αρμόδιες για τον καθορισμό των λεπτομερειών εφαρμογής της κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) κάθε πληροφορία σχετική με την πορεία εφαρμογής της κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) της παρούσας. Στο πλαίσιο αυτό ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε μεριμνά για την δημιουργία των κατάλληλων εκτυπωτικών που θα αντλούν κατά περίπτωση τις απαραίτητες πληροφορίες από τις βάσεις δεδομένων.
7. Σε περίπτωση εκ των υστέρων διαπίστωσης υπέρβασης του ανώτατου ορίου (παρ. 2, άρθρο 3 του Καν. (ΕΕ) αριθ. 1408/2013) συνεπεία υπέρβασης του ποσού η αρμόδια υπηρεσία φροντίζει για την ανάκτηση της χορηγηθείσας ενίσχυσης στο σύνολό της στο δικαιούχο, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
8. Ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. οφείλει να ενημερώνει το Πληροφοριακό Σύστημα Σώρευσης Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας (Π.Σ.Σ.Ε.Η.Σ.) για την εξέταση κρατικών ενισχύσεων στον τομέα της γεωργίας βάσει της υπό στοιχεία 59886/ΕΥΚΕ913/11.6.2020 (Β’ 2417) κοινής υπουργικής απόφασης και σύμφωνα με την διαδικασία που περιγράφεται στην υπ’ αρ. 121114/13.11.2020 (ΑΔΑ: 6Σ5Ρ46ΜΤΛΡ-2Σ2) εγκύκλιο, όπως κάθε φορά επικαιροποιείται.
9. Τα αρχεία που αφορούν μεμονωμένες ενισχύσεις χορηγούμενες στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης και αποδεικνύουν την πλήρωση των όρων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 διατηρούνται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. για τουλάχιστον 10 έτη από την ημερομηνία κατά την οποία χορηγήθηκε η τελευταία ενίσχυση.
Άρθρο 7
Τελικές διατάξεις
Οι διατάξεις της παρούσας ισχύουν από την ημερομηνία δημοσίευσής τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
