Με ένα µοντέλο ετήσιων «πράσινων δικαιωµάτων ενίσχυσης» θα µοιάζει η εφαρµογή των λεγόµενων «οικοπρογραµµάτων» που θα ενεργοποιήσει η Ελλάδα όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες στα πλαίσια των άµεσων ενισχύσεων της νέας ΚΑΠ.

Η Agrenda του περασμένου Σαββάτου αποτύπωσε τον βασικό άξονα του μοντέλου αυτού . Συγκεκριμένα, κάθε αγρότης θα θεµελιώνει ετησίως «νόµιµο δικαίωµα λήψης της πληρωµής» για αυτά τα προγράµµατα, κάτι που σηµαίνει ότι δεν θα µπορούν να αποκλειστούν από τις συγκεκριµένες επιδοτήσεις για οποιοδήποτε λόγο, όπως γίνεται εδώ και χρόνια µε τα αγροπεριβαλλοντικά προγράµµατα (π.χ βιολογικά, νιτρικά) που δεν φτάνουν τα λεφτά για όλους. Για να γίνει πιο κατανοητό, στις άµεσες ενισχύσεις (βασική, συνδεδεµένη, νεαροί αγρότες) όπως είναι γνωστό θα προστεθούν υποχρεωτικά και τα οικοπρογράµµατα (ecoschemes) όταν ενεργοποιήθεί η νέα ΚΑΠ.

Για τα οικοπρογράµµατα οι ελληνικές αρχές θα θέτουν σε εφαρµογή ετησίως µία σειρά δράσεων (αναλυτικά παραδείγµατα στα πλαίσια δεξιά) που θα έχουν να κάνουν µε στόχους όπως η µείωση της φυτοπροστασίας, η προστασία των υδάτων, η διατήρηση των βοσκοτόπων κ.λπ. Αν ο αγρότης θέλει και τηρεί τις προϋποθέσεις σε κάποια από αυτές τις δράσεις, µπορεί να συµµετάσχει σε αυτήν µε ετήσια δέσµευση ώστε να λάβει και το ανάλογο πριµ που έχει προβλεφθεί. Αν τον επόµενο χρόνο δεν θέλει να συνεχίσει να τηρεί τις δεσµεύσεις, αποχωρεί χωρίς καµία ποινή.

Μάλιστα, αξίζει να σηµειωθεί, πως σύµφωνα µε την Κοµισιόν αναµένονται ορισµένες βελτιώσεις στην τελική νοµοθεσία της ΚΑΠ που θα καλύψουν τα κενά που εντοπίστηκαν ώστε να βοηθηθεί η υλοποίηση των φιλοδοξιών της Πράσινης Συµφωνίας. Μεταξύ αυτών περιλαµβάνεται η θέσπιση ελάχιστης δαπάνης (π.χ το 5% των άµεσων ενισχύσεων) για τα οικοπρογράµµατα.

Αναλυτικότερα τώρα, σύµφωνα µε έκθεση της IFOAM (το κύριο ευρωπαϊκό όργανο των βιοκαλλιεργητών), παρουσιάζονται πέντε παραδείγµατα  οικοπρογραµµάτων:

1. Κυκλική γεωργία

Αυτή η προσέγγιση της κυκλικής γεωργίας για τη βελτίωση της γεωργικής αειφορίας προωθείται στην Ολλανδία. Το µοντέλο δίνει έµφαση στην ανακύκλωση βιοµάζας στα γεωργικά συστήµατα, κλείνοντας τους κύκλους θρεπτικών συστατικών όπου είναι δυνατόν, µειώνοντας τις χηµικές εισροές και εστιάζοντας πρώτα στη βιολογική ύλη για να διατηρηθούν υγιή τα εδάφη. Η ιδέα συγκεκριµένα προωθείται ενεργά από την ολλανδική κυβέρνηση ως επιλογή για τα οικοπρογράµµατα.

Έχει πολλές οµοιότητες µε τις προσεγγίσεις βιολογικής γεωργίας στην ανακύκλωση θρεπτικών και οργανικών υλών, αν και δεν περιλαµβάνει την απαγόρευση των αγροχηµικών εισροών στην έκταση που κάνει η βιολογική γεωργία. Το συγκεκριµένο µοντέλο προσοµοιάζει µε το λεγόµενο «υβριδικό», δηλαδή την άσκηση συµβατικής γεωργίας αλλά µε πρακτικές που χρησιµοποιούνται κυρίως από βιοκαλλιεργητές, µε δραστική µείωση των εισροών.

2. Διαχείριση plus

Το καθεστώς «Ολοκληρωµένης ∆ιαχείρισης +» βρίσκεται υπό διερεύνηση στη Γερµανία. Τα λεγόµενα ως µέτρα Ο.∆ + περιλαµβάνουν:

  1. Αυστηρότερα όρια λιπασµάτων µε µέγιστη εφαρµογή αζώτου 12 κιλά/στρέµµα κατ’ έτος. Το επίπεδο θρέψης µε άζωτο έχει άµεση σχέση µε την ένταση της φυτοπροστασίας.
  2. Υποχρεωτικοί κανόνες για την εναλλαγή καλλιεργειών, π.χ. τουλάχιστον 4 κύριες καλλιέργειες.
  3. Περιορισµοί στη χρήση φυτοπροστατευτικών, µε ορισµένα προϊόντα να απαγορεύονται κι άλλα να υπόκεινται σε υποχρεωτικά όρια. Τα µυκητοκτόνα και τα εντοµοκτόνα πρέπει να εφαρµόζονται µε εξοπλισµό υψηλής ακρίβειας και να µειώνονται σε ποσότητα.

Λόγω µείωσης της χρήσης λιπασµάτων και φυτοπροστατευτικών κατά 25%, οι αποδόσεις θα µειωθούν κατά 10% σε σχέση µε τη συµβατική γεωργία.

Ωστόσο, για τις αροτραίες καλλιέργειες, µοντέλα έχουν δείξει ότι αυτό το σενάριο συνολικά έχει θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Επιπλέον, το σενάριο Ο.∆ + µπορεί να βελτιώσει περαιτέρω την οικολογική αποδοτικότητα και την τοπική περιβαλλοντική απόδοση µε κατάλληλες ποικιλίες από αναπαραγωγή µοριακών µεταλλάξεων που βελτιώνουν την αποτελεσµατικότητα θρεπτικών ουσιών.

3. Επιδότηση βοσκής

Συνδυασµός εργαλείων όπως για παράδειγµα η αποθήκευση άνθρακα, η βιοποικιλότητα και η προστασία των ευάλωτων βοσκοτόπων. Συγκεκριµένα, προτείνεται ένας επιδοτούµενος συνδυασµός τριών µέτρων:

Πρώτον η προσθήκη των λειµώνων σε σχέδιο αµειψισποράς.

∆εύτερον, δεσµεύσεις διατήρησης του τύπου εκτροφής για τις εκτατικές εκµεταλλεύσεις κτηνοτρόφων.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο  https://www.agronews.gr

Recommended Posts