farmer, αγρότης, ποτίζει, καλλιέργια

Μαζεμένες αγροτικές εκμεταλλεύσεις, καλά δικτυωμένες, που απλώνονται σε όλο το φάσμα της αλυσίδας αξίας ή εκτατικές εξειδικευμένες εκμετελλεύσεις παραγωγής πρώτων υλών που ανοίγονται απευθείας στις διεθνείς αγορές.

Ένας αγρότης-υπεύθυνος του τομέα παραγωγής μιας πολυεθνικής εν είδη μετεξέλιξης της συμβολαιακής γεωργίας ή ο παραδοσιακός ηγέτης μιας οικογενειακής εκμετάλλευσης που περιορίζεται στην εξασφάλιση των προς το ζην. Και οι τέσσερεις περιπτώσεις εξασφαλίζουν μια θέση στο αγροτικό μέλλον που χτίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο οι πολιτικές προτεραιότητες αλλάζουν και μαζί με αυτές οι χρηματοδοτικές προθέσεις της ΚΑΠ.

Αυτά είναι τα τέσσερα βασικά αγροτικά προφίλ που θα κυριαρχήσουν μέχρι το 2040, όπως ανακαλύπτει έκθεση του Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν που παρουσιάστηκε στο συνέδριο για τις Προοπτικές της Γεωργίας που διοργάνωσε στις 16 Δεκεμβρίου η Κομισιόν. Μαζί με αυτές τις κατηγορίες, ακόμα οχτώ «αγροτικές ταυτότητες» συμπληρώνουν το ψηφιδωτό της αγροτικής παραγωγής του μέλλοντος στην Ευρώπη, όπως είναι οι χομπίστες, οι αγρότες εργαστηρίων σε πόλεις και άλλα λιγότερο έως καθόλου παραγωγικά υποσύνολα. Σε αυτό το πλαίσιο οι ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη ανάπτυξης εξειδικευμένων πολιτικών παρεμβάσεων που θα δώσουν οικονομική έμφαση και χώρο στην περαιτέρω ανάπτυξη τους. Με άλλα λόγια οι «one-size» επιδοτήσεις τις ΚΑΠ ατονούν στις σκέψεις των τεχνοκρατών της Γενικής Γραμματείας Γεωργίας της Κομισιόν (DG AGRI).

Ο αγρότης που προσαρμόζεται

Το προφίλ αγρότη που φαίνεται ότι ταιριάζει περισσότερο σε αυτό που επιδιώκει η Κομισιόν για το μέλλον της ευρωπαϊκής παραγωγής, είναι το προφίλ του δικτυωμένου και πολυπράγμονα επιχειρηματία της αγροδιατροφής. Οι αγρότες που προσαρμόζονται στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον σύμφωνα με την έκθεση, χρησιμοποιούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλους τους πόρους που διαθέτει η εκμετάλλευσή τους, για να παρέχουν ένα ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών ανάλογα με τη ζήτηση. Τα επιχειρηματικά μοντέλα των αγροκτημάτων βασίζονται στην προσφορά μιας συνολικής εμπειρίας γύρω από το φαγητό, ενώ περιλαμβάνουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την παροχή υπηρεσιών. Σύμφωνα με την Eurostat, περίπου το 7% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της ΕΕ αναπτύσσει αυτήν την στιγμή ακόμα μια κερδοφόρα δραστηριότητα. Η επιχειρηματικότητα και η διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων στις εκμεταλλεύσεις είναι ένας τρόπος διεύρυνσης του εισοδήματος και συμβάλλει στον δυναμισμό της υπαίθρου. Η διαφοροποίηση και άρα η προσαρμογή περιλαμβάνει τον τουρισμό, την επεξεργασία και πώληση προϊόντων και υπηρεσιών. Πλέον προκύπτουν νέες ευκαιρίες που σχετίζονται με τη βιοοικονομία, τον αθλητισμό, τους τομείς ψυχαγωγίας και περιβάλλοντος.

Η εξέλιξη της συμβολαιακής

Ως το 2040, οι μεγάλες εταιρείες τροφίμων θα συγκαταλέγουν την αγροτική παραγωγή ως τα αναπόσπαστα τμήματα της δραστηριότητάς τους προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα σημαντικό μερίδιο των αναγκών εφοδιασμού τους. Σε αυτό το πλαίσιο και προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση για υψηλής ποιότητας τρόφιμα είτε συμβατικής είτε βιολογικής καλλιέργειας, οι συνεργαζόμενοι αγρότες αποκτούν ρόλο στελέχους στις εταιρείες αυτές ή στελέχη των εταιρειών «μετακομίζουν» στην ύπαιθρο αναλαμβάνοντας την καλλιέργεια για λογαριασμό των εταιρειών.

Ο επιχειρηματίας αγρότης «ακριβείας»

Η αγροτική εκμετάλλευση είναι επιχείρηση και το κέρδος ο πιο σημαντικός παράγοντας που κατευθύνει τις επιλογές. Το 2040 οι αγρότες που έχουν παραμείνει έχουν εμπεδώσει για τα καλά τον ρόλο τους και απολαμβάνουν την ανεξαρτησία τους κατευθύνοντας την παραγωγή τους στις διεθνείς αγορές αγροτικών commodities απευθείας. Βασική προϋπόθεση οι τεράστιες επενδύσεις σε γη (το κέρδος  απαιτεί χιλιάδες στρέμματα είτε ιδιόκτητα είτε μισθωμένα), σε αγροτικό εξοπλισμό και τεχνολογίες ακριβείας.

Ο αγρότης «ακριβείας» το 2040 παρέχει υψηλής ποιότητας αγροτικές πρώτες ύλες σε άλλες επιχειρήσεις για περαιτέρω επεξεργασία σε τρόφιμα, ζωοτροφές και άλλα προϊόντα. Καθώς τα δίκτυα αξίας εφοδιασμού τροφίμων γίνονται πιο διασυνδεδεμένα με τη διαφάνεια, την ιχνηλασιμότητα και την ανταπόκριση στις μεταβαλλόμενες τάσεις, αυτοί οι αγρότες βασίζονται κυρίως στις αγορές εμπορευμάτων, αλλά διαπραγματεύονται όλο και περισσότερο μακροπρόθεσμες συμβάσεις με μεταποιητές και / ή εμπόρους. Η βιώσιμη εντατικοποίηση είναι η προτιμώμενη προσέγγιση για περιβαλλοντικά θέματα. Επικεντρώνεται στην αύξηση ή τουλάχιστον στη διατήρηση των επιπέδων παραγωγικότητας μειώνοντας παράλληλα τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ο αγρότης θα μπορούσε να είναι συνιδιοκτήτης ενός περιφερειακού βιοδιυλιστηρίου, ανακυκλώνοντας περιττή βιομάζα. Οι μεγάλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, μερικές φορές σε κοινό ιδιοκτησιακό καθεστώς με άλλους αγρότες, είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των διακυμάνσεων των τιμών της παγκόσμιας αγοράς. Η παραγωγή είναι συνήθως πιστοποιημένη ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της αγοράς, όχι μόνο όσον αφορά τα πρότυπα παραγωγής αλλά και για τη διαφάνεια. Η γεωργία ακριβείας με την αφθονία δεδομένων της διευκολύνει την πιστοποίηση και παρέχει τη βάση για αυτοματοποίηση πολλών διαδικασιών, από τη σπορά έως τη συγκομιδή και τη φροντίδα των ζώων. Η εξάρτηση από τους παρόχους τεχνολογίας είναι ένα διαρκές ζήτημα. Οι ποικιλίες καλλιεργειών και οι φυλές ζώων που χρησιμοποιούνται είναι οι πιο αποδοτικές σε θρεπτικά συστατικά και αυτές που προσαρμόζονται βέλτιστα στις αντίστοιχες περιβαλλοντικές συνθήκες, αλλά και στο γενικά πιο δυσμενές κλίμα. Η ανάμειξη φυτικών ειδών (αγροδασική και αλληλοκαλλιέργεια) είναι ένας τρόπος διαφοροποίησης της παραγωγής, αυξάνοντας παράλληλα την αειφορία. Η χρήση βιοτεχνολογίας τελευταίας γενιάς έχει επιταχύνει τη διαθεσιμότητα καλύτερων ποικιλιών καλλιεργειών. Η γεωργική γη είναι μέρος ενός τοπίου που έχει βελτιστοποιηθεί σε συνεργασία με άλλους τοπικούς και περιφερειακούς αγρότες και τις αντίστοιχες αρχές, για την παροχή μέγιστων περιβαλλοντικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τη χρήση γης.

Ο παραδοσιακός αγρότης

Καθώς ο κόσμος γίνεται πιο περίπλοκος και η γεωργία απαιτεί αυξημένη προσαρμογή στις νέες συνθήκες, μια μεγάλη ομάδα αγροτών δεν έχει τα μέσα ή τα κίνητρα για να αλλάξει τα επιχειρηματικά μοντέλα και να προσαρμόσει τις πρακτικές της. Αντ ‘αυτού, οι αγρότες αυτοί εξαντλούνται στη διατήρηση των παραδοσιακών δραστηριοτήτων. Πολλοί από αυτούς έχουν χαμηλές προσδοκίες για το μέλλον τους στη γεωργία – πλησιάζουν τη συνταξιοδότηση ή είναι εγκλωβισμένοι στην σημερινή κατάσταση, με μικρή πρόσβαση στη γνώση, τη χρηματοδότηση και τις εναλλακτικές αλυσίδες εφοδιασμού.

Οι 4+8 ταυτότητες που διαμορφώνουν τον ορισμό του μελλοντικού αγρότη κατά την Κομισιόν, σχηματίζονται από 11 μεγατάσεις που ήδη εκδηλώνονται στην ευρωπαϊκή αγορά που υπαγορεύουν νέα κίνητρα, νέες καλλιέργειες και καλλιεργητικές πρακτικές.

Οι μεγατάσεις στην ευρωπαϊκή αγορά

Οι δημογραφικές εξελίξεις: Ο ευρωπαϊκός πληθυσμός γερνά και μαζί του αλλάζουν οι ισορροπίες και τα μεγέθη των επιμέρους πληθυσμών σε πόλεις και ύπαιθρο,

Αλλαγές στις κοινωνικές αξίες: Η ευαισθητοποίηση και οι αλλαγές σε διατροφικές τάσεις

Ψηφιοποίηση: Η γεωργία ακριβείας, οι αυτοματισμοί και η ρομποτική

Βιοτεχνολογία: Νέες ποικιλίες και κατηγορίες καλλιεργειών

Κλιματική αλλαγή: Έκθεση σε καιρικά φαινόμενα

Φυσικοί πόροι: Εντείνεται η σπανιότητα πρώτων υλών και ο ανταγωνισμός για τον έλεγχο τους

Οικονομική ανάπτυξη και παγκοσμιοποίηση: Πρόσβαση σε κεφάλαια και γη, δημοσιονομικές πολιτικές και εμπορικές οδοί

Δομή του αγροδιατροφικού τομέα: Ανταγωνισμός και εμπορικές πρακτικές εντός της αλυσίδας αξίας αγροτικών προϊόντων

Διεθνής συγκυρία: Συγκρούσεις, ανταγωνισμός, υγειονομικές κρίσεις και πρόσβαση σε αγορές

Πολιτικές και ρυθμιστικό πλαίσιο: Κατευθύνσεις κομβικών πολιτικών από τα κέντρα εξουσίας

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο https://www.agronews.gr

Recommended Posts